Overdenking voor Stroom 3 mei 2020 – Kolossenzen 2:6-15
Inleiding – Het virus is verslagen
Wat een goed nieuws! Het virus is verslagen. Stel je voor dat je dat morgen in de krant, op internet, op het journaal ziet. Het virus is verslagen. Er is een medicijn, een inenting voor iedereen en niemand wordt meer ziek. Wat een goed nieuws zou dat zijn!
Maar let op: was dat niet wat we net in de Bijbel lazen: Jezus Christus alle machten verslagen die over de wereld wilden heersen. Hij heeft het aan iedereen laten zien dat die machten verslagen zijn. En met die machten bedoeld de Bijbel alle slechte dingen die maar ons leven gevangen kunnen houden: oorlog, geweld, hebzucht, egoïsme, maar ook zoiets als een virus dat de hele wereld in zijn greep houdt.
Het is een waanzinnige claim – Jezus heeft het coronavirus verslagen. De economische recessie. De armoede. De oorlog. De haat. Álle machten!
Maar hoe dan? Het COVID 19 virus is toch helemaal nog niet verslagen? Het lijkt juist nog oppermachtig. Er zijn zoveel maatregelen nodig om te zorgen dat het niet heel onze samenleving kapot maakt. Het houdt de hele wereld in z’n greep. En er worden allerlei maatregelen genomen om de economische recessie te beheersen, maar dat er een recessie komt, lijkt vast te staan. Er zullen mensen hun banen verliezen. Straks is er minder geld voor allerlei belangrijke dingen. Mijn leven is heel anders geworden en dat van jou waarschijnlijk ook.
Christus heeft de machten overwonnen
En toch zegt de Bijbel – je moet anders tegen de dingen aankijken. De macht ligt niet meer bij het coronavirus of bij de economie of bij wat dan ook. Christus heeft alle machten overwonnen. Hij heeft aan iedereen laten zien dat die machten verslagen zijn. En even voor alle duidelijkheid – Paulus die dit schreef, schreef dat waarschijnlijk vanuit de gevangenis. Het was niet dat hij gemakkelijk praten had. Hij zat in de gevangenis en is daar waarschijnlijk niet meer levend uit gekomen. En toch schrijft hij: Christus heeft alle machten verslagen.
Hoe heeft Christus dat dan gedaan? Wat voor macht heeft Hij daarvoor gebruikt?
We lezen in de Bijbel (BGT): ‘Aan het kruís heeft Christus alle machten overwonnen.’ Daar wordt het niet gemakkelijker van. Het kruis – dat is niet de plek waar je wint. Dat was de plek van de ultieme vernedering. De Romeinen die Jezus kruisigden wisten heel goed hoe je iemand moest vernederen. Opstandige slaven werden gekruisigd om te laten zien dat ze echt helemaal verslagen werden. Dat gebeurde ook met Jezus. Nadat zijn rug kapot geslagen was, moest Hij zelf zijn martelwerktuig naar de executieplaats dragen. Daar werden letterlijk al z’n kleren van z’n lijf getrokken en werd hij naakt aan het kruis vastgespijkerd en vervolgens om hoog gehesen. Zo hing Hij te kijk voor iedereen. Iedereen kon hem uitlachen. Terwijl hij daar hing: vernederd. Verslagen.
Zo leek het, maar Jezus heeft overwonnen aan het kruis. Zijn liefde was sterker dan al het kwaad. Dat lijkt belachelijk. Wat bereik je nu met liefde tegenover bewapende Romeinse soldaten? Tegenover handige politici die je uit de weg willen ruimen? Wat bereik je nu met liefde tegenover de efficiënte marteling van de Romeinen?
En toch won de liefde. Geen dreiging, geen geweld, geen marteling kon een einde aan die liefde maken. Jezus bleef volhouden tot het einde om lief te houden: terwijl Hij aan het kruis hing, bad hij nog voor zijn martelaars: vergeef hun, ze weten niet wat ze doen. Jezus’ liefde was sterker dan wat ook maar. Die liefde kan de harten van beulen, van slechte mensen ook van jou en mij overwinnen. Aan het kruis van Jezus kun je zien wie God is: Liefde die volhoudt tot het einde. Liefde die sterker blijkt dan de dood.
Zo werden aan het kruis alle machten te kijk gezet en vernederd. Zij stonden voor gek. Geen macht kon Jezus’ liefde voor mensen en God eronder krijgen. Niets van waar wij bang voor zijn bleek sterker dan die liefde. Dat kun je ook zien wat daarna gebeurde: Jezus stond op uit de dood. Hij had echt de dood en het kwaad verslagen.
Blijf verbonden aan Jezus
En omdat Jezus het kwaad verslagen heeft is dit goed voor je: om verbonden te blijven aan Jezus. Of als je niet aan Hem verbonden bent, verbind je dan aan Hem. Paulus schrijft eigenlijk: vind je wortels in hem. Blijf in hem geworteld. Zoals een boom stevig in de grond staat door zijn wortels en uit die grond voedingstoffen haalt, blijf zo stevig staan in Jezus en haal je leven uit Hem.
Want als je bij Hem hoort geldt alles wat voor Hem geldt ook voor jou. Dan is zijn overwinning over de dood en kwaad ook jouw overwinning
Kijk maar zo lazen we dat net in de Bijbel (BGT):
‘In Christus was Gods kracht volledig aanwezig op aarde. En die kracht is nu ook volledig in jullie aanwezig, omdat jullie bij Christus horen.’
‘Door Christus is er een einde gekomen aan jullie zondige bestaan. Dat gebeurde toen jullie gedoopt werden. ‘
‘Jullie zijn gedoopt. Toen zijn jullie eigenlijk samen met Christus begraven. Maar God heeft Christus uit de dood laten opstaan. En omdat jullie geloven in die kracht van God, zijn jullie samen met Christus opgestaan.’
‘Vroeger waren jullie eigenlijk dood. Want jullie hoorden niet bij Gods volk, en jullie deden slechte dingen. Maar God heeft al jullie zonden vergeven, en jullie samen met Christus levend gemaakt.’
Onze zonden waren opgeschreven op een lange lijst. Die lijst was bedoeld om ons te veroordelen. Maar God heeft die lijst weggedaan. Hij heeft hem vernietigd toen Christus stierf aan het kruis.
In Jezus’ dood en opstanding ligt de garantie: het komt goed. Alle macht is overwonnen. En als jij verbonden bent aan Jezus – in het geloof, in de doop – dan geldt dat ook voor jou. Alle machten zijn verslagen. Het kwaad, de dood. En dus ook zoiets als het COVID 19 virus.
Theorie of werkelijkheid?
En ja – dat voelt vaak nog als theoretische kennis. Iemand heeft het wel een vergeleken met de mensen in Nederland ongeveer 75 jaar vergeleken, aan het einde van de Tweede Wereld Oorlog – de Duitsers waren verslagen in Normandië en in Stalingrad. Het was D-Day geweest. En toch: in een groot deel van Nederland waren ze nog steeds de baas. Ze waren verslagen, maar ze merkten dat in Nederland nog niet zo. Het was D-Day geweest, maar nog geen V-Day (victory Day). Daar zou je Pasen mee kunnen vergelijken met D-Day – de dood en het kwaad zijn verslagen. Ook het virus. En tegelijk: we merken dat nog niet altijd – we moeten nog wachten geduld hebben, hoop houden vertrouwen.
Dat betekent niet dat het iets vaags is. Het kan wel heel praktisch worden. Doordat de mensen wisten dat de Duitsers verslagen waren, hielden ze hoop in de barre oorlogswinter. Deden er steeds meer mensen mee aan het verzet – nu durfden ze wel, nu ze wisten dat de Duitsers verslagen waren. Zo kan dat nu ook. Eeuwenlang heeft de wereld te lijden gehad onder virussen, erger dan corona. Denk bijvoorbeeld aan de pest. Ook veel christenen stierven daardoor. En toch geloofden ze dat het virus verslagen was. Als het virus in een stad uitbrak, vluchtten veel mensen weg, maar juist christenen bleven in zo’n stad of trokken er naartoe, om de zieken te helpen. Ze geloofden: Jezus heeft ook deze macht overwonnen. Ze stierven zelf soms aan de pest, maar ze geloofden Jezus heeft ook de dood overwonnen.
De machten zijn verslagen: dat geldt ook vandaag. De machten van kwaad, ziekte en dood doen mij nog pijn, maar ik laat me niet door hen intimideren. Ik wil me niet bang laten maken door corona, door een economische recessie. Door hoe de ziekte mijn kwetsbare familieleden bedreigt. Maar ik wil verbonden zijn aan Jezus. En net als Hij leren liefhebben. Ik wil geloven dat Jezus’ liefde het sterkste is. Hij heeft alle machten, ook het virus, verslagen!
Bij het schrijven van deze preek werd geïnspireerd ik door een theologenblog van Rob van Houwelingen.