Meditatie Dankdag n.a.v. I Tessalonicenzen 5:16-18
Wees altijd verheugd, 17bid onophoudelijk, 18dank God onder alle omstandigheden, want dat is wat Hij van u, die één bent met Christus Jezus, verlangt.
Overdenking
Vandaag houden we dankdag, maar zou een biddag niet meer op z’n plaats zijn? Er is zoveel aan de hand in de wereld: Een biddag voor de top in Glasgow. Hoe meer je hoort over de toestand van onze aarde, hoe hopelozer de situatie lijkt. Het lijkt nu al duidelijk dat we te laat en te weinig actie ondernemen als totale mensheid. En al zijn Afghanistan en Haïti niet meer prominent in het nieuws, de ellende is er nog steeds ontzettend groot voor veel mensen. De onveiligheid, de onzekerheid van bestaan. De onderdrukking. En al is Nederland geen Afghanistan of Haïti – het is niet te vergelijken en toch, de berichten over de nieuwe coronamaatregelen stemmen niet vrolijk. Ik denk dat heel veel van jullie net als ik de afgelopen dagen, weken hebben gedacht – nee, he, toch niet weer. Toch niet weer: nieuwe beperkingen, opnieuw afstand houden, mondkapjes. Weer thuis de kerkdienst meemaken ipv in de kerk. Misschien weer niet mogen zingen, enzovoort. Of ook nog weer langer moeten wachten op die behandeling voor je moeder, je vader, je kind of jezelf.
Genoeg om voor te bidden of somber van te worden, maar we zijn vandaag samen om te danken. En misschien denk je, laten we dan ook maar niet al te veel naar al die negatieve kanten kijken. Er is tenslotte ook nog heel veel goeds. En heel veel mensen op de wereld hebben het moeilijker dan wij. Nu is het op zich niet verkeerd om die vergelijking te maken en het kan ook heel goed helpen om voor jezelf allerlei positieve dingen te bedenken die er ook nog zijn. Zo kun je ‘danken onder alle omstandigheden’. Altijd – bijna altijd – zijn er nog wel lichtpuntjes. Daarnaar blijven zoeken en blijven kijken kan je helpen het vol te houden.
Toch is er ook een diepere reden om te danken. Dat lazen we in de Bijbel: ‘Dank God onder alle omstandigheden, want dat is wat Hij van u, die één bent met Christus Jezus, verlangt.’ We houden dankdag omdat God dat van ons vraagt. Hoe we ons ook voelen, wat de situatie ook is. Dank God onder alle omstandigheden. Dus ook vandaag.
Dat is, zou je kunnen zeggen, het doel van je leven om in alles Gods goedheid te blijven zien. Dank Gód onder alle omstandigheden. Dat is niet hetzelfde als: blijf een beetje positief. Blijf ook de lichtpuntjes zien. Dat is het ook, maar is het meer. Het is zien dat God in die goede dingen zelf aanwezig, dat aan je geeft. En dat willen blijven vieren. Dat Hij met zijn liefde bij je is.
Ik moest daarbij denken aan een verhaal dat een van mijn collega’s in Congo mij vertelde. Ik werkte in Congo voor een kleine gereformeerde kerk. Toen ik daar kwam in 2007 was de burgeroorlog voorbij, maar nog niet zo lang daarvoor was er in grote delen van het land gevochten. Ook in die gebieden waar ‘onze’ gereformeerde kerk was. Hele dorpen waren weggevlucht het oerwoud in en hadden geprobeerd te overleven van wat ze daar konden vinden aan onderdak en eten. Een bar bestaan. Gelukkig kwam er ook einde aan de oorlog. En langzamerhand keerden de mensen terug uit de jungle. Mijn collega vertelde hoe hij een vrouw ontmoette in een van die dorpjes. Ze kwam met vrijwel niets terug. Haar enige kleding was wat ze aanhad. Maar ze had één ding in haar hand: dat was het liedboek van de kerk. Dat had ze al die tijd met zich meegedragen. Dat was voor haar een soort tastbaar bewijs dat God er in alle ellende ook was. En dat Hij onder alle omstandigheden geprezen moest worden. Dat was voor haar toen ze bijna niets meer had kennelijk het belangrijkste.
En hopelijk herken je daar wel iets van. Er zijn maar weinig momenten waarop mensen met zoveel overtuiging zingen als op begrafenissen. Door onze tranen heen zingen we dan dat God goed is. Ik hoop dat je iets van die ervaring kent. Nee, zeker niet altijd. Soms kun je niet zingen. Soms kun je misschien zelfs niet meer geloven dat God er is. En toch, ook heel vaak vinden gelovigen juist in de pijn en het verdriet ook reden om God te danken.
Dat kan door onze band met Christus. We gedoopt is en gelooft is één met Christus. En één zijn met Christus, dat geeft een totaal nieuw perspectief op de werkelijkheid. Daardoor ga je anders kijken.
Laat ik een paar voorbeelden geven. Als we denken aan het milieu en de rampen die zich op aarde voltrekken, dan is het terecht om daar boos over te zijn en verdrietig. Het is vreselijk wat we als mensen de aarde hebben aangedaan. En toch wanhopig hoef je zeker niet te zijn. Zondagmiddag lazen we in de gezamenlijke dienst in de Broederkerk Kolossenzen 1: Jezus Christus is de eerstgeborene van de Schepping. Alles is door Hem en voor Hem gemaakt. Alles bestaat in Hem. Alles wat er is, is gemaakt in Christus. In het lijden van de Schepping, zie je het lijden van Christus. Lijdend aan onze hebzucht, ons egoïsme, onze domheid ook. Daar gaat de Schepping aan kapot, zoals Jezus Christus daaraan kapot ging. Dat is pijnlijk en verdrietig en daar moet je je met alles wat er is tegen verzetten. En tegelijk je hoeft niet te wanhopen: zoals Christus opstand uit de dood en nieuw leven kreeg, zal ook deze schepping vernieuwd worden met Christus.
Vandaag kunnen we God ook denken voor al het goede in zijn Schepping, want dat zal uiteindelijk blijven.
En zo kunnen we ook danken, ook als we tegelijkertijd geraakt zijn wat er gebeurt in Afghanistan, op Haïti, in vluchtelingenkampen. We zijn één met Jezus Christus. En Hij is de Gekruisigde. Hij stand niet op een afstand bij het lijden, maar Hij kent het van binnenuit. Hij is aanwezig juist op die plaatsen waar mensen lijden en kapot gaan. Al laat Europa of Amerika Afghanistan aan z’n lot over. Al laat de Europese Unie vluchtelingen stikken in vluchtelingenkampen of duwt ze terug de zee op, Jezus Christus laat hen niet aan hun lot over. Hij heeft hun lasten op zich genomen. En Hij belooft recht en nieuw leven.
En ook in je eigen leven. Wat er ook aan moeite is. Er is – en ik weet niet of je het zo voelt, misschien wel niet, maar toch, er is reden om te danken. Omdat je geliefd bent. Omdat God je ziet. Zelfs als jij dat soms niet meer kunt geloven. Zelfs als jij dat vaag vindt. Je bent geliefd.
Dat voel je en beleef je natuurlijk niet altijd zo. En juist daarom zijn we vandaag ook in de kerk. Om elkaar door te zingen en te bidden, door hier te zijn, of thuis mee te doen, door zo elkaar te herinneren: het is God om God te danken onder alle omstandigheden. Het is goed om dat te doen. Juist in de eenheid met Christus, want Hij laat deze wereld niet in de steek, Hij laat jou niet in de steek, maar is bij je met zijn liefde en genade.